گام اول: شناخت خوب!
تصور کنید، شما قصد دارید یک سگ را به خانه خود بیاورید. ولی چطور می توانید از بین صدها گونه مختلف، با توجه به شرایط خود، مناسب ترین آن ها را انتخاب کنید؟
یافتن قصد و هدف
اولین موردی که باید به آن توجه شود، این است که سگ را با چه هدفی به سرپرستی گرفته و به خانه خود می آورید؟ آیا قرار است که سگ شما از خانه و سایر اموال شما محافظت کند و به اصطلاحی “سگ نگهبان” شما باشد؟ یا با توجه به موقعیت اجتماعی و امثال آن نیاز دارید سگی داشته باشید که بتواند، شما را قدم به قدم همراهی کند و از شخص شما محافظت کند، به عبارت دیگر ” سگ گارد” باشد؟ شاید هم تنها قصد دارید سگی را به عنوان همدم و دوست خوب به خانه بیاورید و با او وقت بگذرانید. همان طور که متوجه شدید انتخاب های بی شماری وجود دارد که شما باید با آگاهی کامل از بین آن ها انتخاب کنید.
شناخت کامل نژاد مورد نظر
بعد از آن که تصمیم گرفتید که چه نژادی را با چه هدفی انتخاب کنید، لازم است که شناخت کاملی از خصوصیات نژاد مورد نظرتان به دست آورید. سگ های گونه های مختلف، عادات رفتاری و اخلاقی مخصوص خود را دارند. هر نژاد با توجه به ساختار بدنی که دارد، برنامه غذایی خاص خودش را دارد. شناخت این که چه نوع غذا و خوراکی برای سگ شما مجاز است و می تواند استفاده کند و چه غذاهایی برای او مضر است و ممکن است به سلامتی او آسیب بزند، بسیار حائز اهمیت است.
فرض کنید سگی که به تازگی به خانه خود آورده اید و از سلامتی او پیش از به سرپرستی گرفتن، اطمینان کسب کرده بودید و می دانستید که خطری در محیط اطرافش وجود نداشته است، بدون دلیل و به طور ناگهانی بیمار شده و ممکن است پس از مدتی جانش را از دست بدهد. یکی از دلایل عمده آن می تواند این باشد که غذایی که مصرف کرده است به شرایط بدنی او نساخته است و یا حتی به چیزی در محیط خانه شما الرژی داشته است، ولی شما آن را نمی دانستید. به این شکل برای این عدم آگاهی باید بهای سنگینی را بپردازید.
هم چنین نوع ساختار بدنی و میزان انرژی سگ ها با هم متفاوت است. اگر شما جزء افرادی نیستید که زیاد طرفدار پیاده روی باشید، یا خانه شما فضای کافی برای بازی کردن یک سگ شیطون و بازیگوش را ندارد؛ بهتر است به سراغ سگ های آروم تر و کم تحرک تر بروید.
گام دوم: آماده سازی و رضایت همه اعضا خانواده!
جلب رضایت اعضا خانواده
این که همه اعضای خانواده شما راضی به حضور یک سگ در جمع خانواده باشند بسیار حیاتی و مهم است. تفاوت های فکری و عقیدتی زیادی در این زمینه وجود دارد که اگر از ابتدا و قبل از هر اقدامی به آن ها رسیدگی نکنید، سبب اختلاف و مشکلات زیادی خواهد شد. جدا از این موضوع، اگر فردی از اعضا خانواده شما با حیوانات رابطه خوبی نداشته باشد ممکن است، گاهی رفتارهایی از خود نشان دهد که سبب آزار و ناراحتی پت شما شود.
از آن جا که حیوانات احساس دارند و احساسات افراد را کاملا درک می کنند و متوجه حس آن ها به خود می شوند، لازم است به این موضوع توجه کنید که هر گونه بد رفتاری باعث ناراحتی و افسردگی پت شما می شود و حتی ممکن است، نسبت به شخصی که موجب آزار پت شما شده است، گارد بگیرد و واکنش های تهاجمی نشان دهد؛ پس لازم است درباره موضوع آوردن پت به خانه با همه افراد خانواده صحبت کنید و مشورت کنید و با توجه به نتیجه، تصمیم گیری کنید.
تقسیم وظایف
بعد از اینکه صحبت های لازم انجام شد و همه رضایت خود را برای حضور سگ در خانه اعلام کردند، مسئله رسیدگی و تقسیم وظایف مطرح می شود. مسائلی نظیر: چه کسی مسئول غذا دادن به سگ باشد، چه کسی می تواند او را حمام کند، مراقبت های دامپزشکی سگ شما بر عهده چه کسی باشد، در صورتی که سگ عمدا یا سهوا در محیط خانه دستشویی و خراب کاری کرد چه کسی مسئول تمیز کردن باشد و موارد دیگر از این قبیل، همه و همه باید پیش از آوردن سگ به خانه بررسی شوند تا همه بتوانند با خیالی آسوده به وظایف خود در قبال عضو جدید عمل کرده و با یکدیگر به مشکل بر نخورند.
در مرحله آماده سازی افراد خانواده، از بچه ها هم نباید غافل شوید. اگر شما دارای فرزندی هستید و یا خواهر وبرادر کوچک در خانه دارید، بسیار مهم است که درباره تصمیم خود با آن ها صحبت کنید و آن ها را توجیه کنید و حتی حتی اگر لازم است یک سری قوانین مشخص کنید و بعضی از مسئولیت های نگهداری از پت را بر عهده آن ها بگذارید. بچه های کوچک ممکن است به حیوانات به چشم اسباب بازی نگاه کنند و گاهی با کشیدن دم یا گوش آن ها ناخودآگاه سبب آزار آن ها شوند.
حتی باید به کودک یاد بدهید که به وسایل و اسباب بازی های پت دست نزند و به بهانه بازی کردن او را دنبال نکند. این اقدامات باعث می شود که بعدها بین کودک و پت شما مشکلی پیش نیاید و خانه به میدان جنگ تبدیل نشود.
گام سوم: ایمن سازی خانه!
سگ شما در صورتی که آموزش دیده و بالغ باشد، تا حدی با خطراتی که در محیط وجود دارد، آشنا است و از آن ها دوری می کند. ولی در رابطه با سگ های توله به دلیل این که آن ها هنوز آموزش کافی را دریافت نکرده اند و تجربه لازم برای آشنایی با خطرات را ندارند، این ماجرا کمی پیچیده تر است. پس این وظیفه بر عهده شما است تا محیط خانه را برای آن ها به محلی ایمن تبدیل کنید.
مکان امن
مکانی که برای اسکان سگ خود در نظر می گیرید، باید محلی آرام و به دور از هیاهو باشد. لازم است بدانید، سگی که شما به تازگی به خانه آوردید، به دلیل این که با افراد و محیط جدیدی رو به رو شده است، کمی هیجان زده است و استرس دارد. می دانیم که شما به او علاقه زیادی دارید و برای وقت گذراندن با او لحظه شماری می کنید، ولی این کار در لحظه ورود سگ شما به خانه، اصلا ایده جالبی نیست و باعث می شود سگ شما گیج و سردرگم شود. اجازه دهید تا سگ کم کم با محیط خانه، صداها، بوها جدید آشنا شود، آن وقت می بینید که تا چه اندازه نسبت به بازی کردن با شما مشتاق است.
توجه به کابل ها، سیم ها و پریزهای برق
کابل ها و سیم های برق از خطرات جدی برای سگ تازه وارد و خصوصاً توله ها هستند. در سن پایین سگ ها، به این علت که دندان هایشان در حال رشد است، دچار خارش لثه می شوند و برای رفع این حس، همه چیز را گاز گرفته یا می جوند. با این توصیف، حتما متوجه عمق فاجعه شده اید. پس لازم است همه کابل ها و سیم ها را از روی زمین جمع کنید و دور از دسترس سگ خود قرار دهید. اگر این کار امکان پذیر نیست، سعی کنید آن ها را با تیوپ های پلاستیکی بپوشانید.
پریز های برق همان طور که برای کودک شما خطرآفرین است و با تحریک حس کنجکاوی آن ها و داخل کردن اشیاء نوک تیز به داخل پریز، می تواند سبب خسارات جبران ناپذیری شود، برای پت شما هم خطرناک است و لازم است حتما آن ها را با درپوش مخصوص بپوشانید.
مسئله گیاه ها و گلدان ها
اگر شما هم علاقه مند به نگهداری از گل و گیاه هستید و از تعدادی گلدان گل در خانه خود نگهداری می کنید، باید از لحظه ورود سگ به خانه، آن ها را از سر راه او و مکان های قابل دسترس دور کنید؛ در غیر این صورت، پت بازیگوش شما ممکن است در حین بازی و خانه نَوَردی با گلدان های شما برخورد کرده و آن ها را بشکند.
بعضی از سگ ها عادت دارند زمانی که دچار استرس می شوند در خاک حفره ایجاد کنند و چاله بکنند، این کار سبب می شود تا خاک گلدان بیرون ریخته و محیط خانه را کثیف کند.
مسئله مهم دیگر این است که، برخی گیاهان آپارتمانی خطرناک و سمی هستند و اگر سگ شما از روی کنجکاوی سراغشان رفته و کمی از برگ آن ها را بخورد، ممکن است دچار مسمومیت شود یا حتی جانش را از دست بدهد. حتی گیاهانی مانند کاکتوس هم به خاطر داشتن تیغ های ریز و ظریف خطرناک هستند و لازم است دور از دسترس سگ نگهداری شوند.
مواد شیمیایی
غیر قابل انکار است که سگ ها بسیار کنجکاو هستند و دوست دارند به همه جای خانه سرک بکشند. فرقی ندارد آن مکان سرویس بهداشتی باشد یا اتاق خواب یا آشپزخانه. سگ شما ممکن است فکر کند همه مکان های خانه جزء قلمرو او هستند و اجازه ورود به آن ها را دارد.
بنابراین لازم است تمامی مواد شیمیایی مانند پاک کننده ها، مواد ضدعفونی، لوازم آرایشی، کود، سم و … را جایی نگهداری کنید که بتوانید، درب اتاق را قفل کنید یا در جای خیلی مرتفع همانند بالای کابینت و کمد بگذارید تا مطمئن شوید سگ شما به آن دسترسی ندارد و خطری تهدیدش نمی کند.
گام چهارم: تهیه کردن وسایل مورد نیاز!
بعد از این که خانه را از همه جهات ایمن و آماده کردید، نوبت به تهیه وسایل مورد نیاز سگ می رسد. مشخصاً سگ ها هم مثل ما و همه حیوانات دیگر به یک سری وسایل نیاز دارند که باید پیش از ورود آن ها به خانه آماده شوند.
جای خواب
به لطف گسترش تعداد پت شاپ ها در سراسر کشور، شما شاهد انواع مختلفی از جای خواب سگ در شکل ها، رنگ ها، سایز و جنس های متنوع هستید که می توانید با توجه به اندازه سگ و این که چه مبلغی را برای این کار می خواهید اختصاص دهید، از بین جای خواب ها مناسب ترین را انتخاب کنید. هم چنین برای راحتی بیشتر سگ خود و این که محل خواب او گرم و نرم تر باشد، می توانید از حوله و پتو هم بر روی جای خواب او استفاده کنید.
ظرف مخصوص آب و غذا
یکی از مواردی که حتما باید توجه کنید این است که، ظرف آب و غذای سگ شما باید جدا از ظروف مصرفی خودتان باشد. دیگر آن که حتما ظرف ها را با مواد مخصوص ضدعفونی کنید و بعد از ضدعفونی کردن ظرف ها، به سگ خود غذا و آب دهید. این کار باعث می شود تا از رشد باکتری ها و ورودشان به بدن سگ جلوگیری شود.
اسباب بازی
سگ شما نیاز دارد ساعاتی از روز را با وسایل بازی سرگرم شود. هم چنین در رابطه با سگ های توله که علاقه به گاز گرفتن وسایل دارند، داشتن اسباب بازی که مخصوص خودشان باشد و با گاز گرفتن و جویدن آن، سراغ لوازم خانه نروند، الزامی است.پ
غذا و تشویقی
بحث برنامه غذایی سگ ها، وابسته به نژاد و حساسیت های ویژه آن ها دارد و جای بحث زیادی دارد. ولی به طور کلی، شما باید از خوراکی هایی استفاده کنید که برای سگ شما مفید است و دارای ارزش غذایی بالایی باشد. غذاهای تجاری مخصوص سگ در بازار و پت شاپ های مختلف یافت می شود که با توجه به میزانی که بدن سگ شما به مواد معدنی و مفید نیاز داشته باشد، می توانید از آن ها استفاده کنید. در کنار غذا، تشویقی هم ضروری است. شما نه تنها با دادن تشویقی، باعث خوشحالی سگتان می شوید و به او این پیام را می دهید که از او و کاری که انجام داده است راضی هستید، بلکه با این کار مانع از افت قند خون او در فاصله بین هر وعده غذایی می شوید.
قلاده و پلاک مشخصات
استفاده از قلّاده خصوصاً خارج از منزل و زمانی که برای پیاده روی می روید، باعث می شود کنترل بیشتری بر روی رفتار سگ خود داشته باشید که ناگاه فرار نکند یا با دیدن چیزی به دنبال کردن آن تحریک نشود. در انتخاب قلّاده مناسب سگ ها دقت کنید. قلّاده باید به صورتی باشد که دو انگشت بین آن و گردن سگ فاصله باشد و به گردن او فشاری وارد نکند. پلاک مشخصات هم جزء وسایل ضروری به شمار می آید. به این علت که در صورت مفقود شدن سگ، افرادی که او را پیدا می کنند، بتوانند با شما به راحتی تماس گرفته و سگ را تحویل شما دهند.
گام پنجم: دلسرد نشدن
باید این نکته را در نظر بگیرید که سگ شما، ممکن است پیش از این که شما سرپرست او شوید، در شرایطی سخت زندگی می کرده است و بسیار به محبت و علاقه شما نیاز دارد. گاهی اوقات افرادی که سگی را به سرپرستی گرفته اند یا خریداری می کنند، پس از مدتی دیگر شوق اولیه را ندارند و در پاسخ به این سوال که چرا دیگر شور و شوق اولیه را ندارند، به طور معمول پاسخ می دهند “اصلا سگ حرف گوش کنی نبود” یا ” خیلی خراب کاری می کرد” یا حتی این که ” آن طوری که از او انتظار داشتم رفتار نمی کرد”. در پاسخ به این عزیزان باید پرسید که “آیا به اندازه انتظاری که داشتید، صبر و حوصله به خرج می دادید و تلاش می کردید؟”
در ابتدای ورود سگ به خانه شما، این کاملاً طبیعی است که به راحتی با شما و دیگر افراد جدید، سازگاری نداشته باشد. حتی در مواردی ممکن است دچار استرس شدید شود و خارج از محلی که برایش مشخص کرده اید، ادرار یا مدفوع کند و یا این که نسبت به فرمان هایی که به او یاد می دهید واکنش قابل توجهی نداشته باشد؛ اما جای نگرانی نیست. این شرایط موقتی است و به خاطر تجربیات پیشین، عادت داشتن به دستورات سرپرست قبلی و دلایل مشابه دیگر اتفاق می افتد. شما با صبر و تحمل این شرایط، به خوبی می توانید سگ خود را تربیت کنید و دوستان خوبی برای هم شوید.
سخن پایانی
خب همان طور که متوجه شدید، نگهداری از یک سگ در خانه مسئولیت بزرگی است که لازم است پیش از هر اقدامی به خوبی با تمام نکته های ریز و درشت آن، آشنا شوید. آیا شما هم در منزل از سگ نگهداری می کنید؟ به نظر شما چه موارد دیگری در رابطه با نگهداری و مراقبت از سگ ها لازم است که بدانیم؟ لطفاً تجربیات و نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.